Hissettiğim hep aynı korkuydu; görünüş değil de, bu görünüşün altında yatan nedenin korkusu. Korktuğum maske değildi, çünkü asrımızda bilim kurguyu fazlasıyla kanıksamış ve bir daha doğa üstünden ürkmeyecek kadar bilimsel gerçekliğe güvenmiştik; gelgelelim maskenin altında yatan korkunçtu. Tüm korkuların tüm dehşetin asıl kötülüğün sonsuz kaynağı, insanın bizzat kendisi.

Uzun süredir ilerlediğiniz bir yolda yanınıza bir arabanın yanaşması yalnızca zamanı açıklar. Nedeni değil.

Öğretmenler bize o kadar çok eski fikirler, eski görüşler, eski yöntemler yüklüyorlar ki. Minicik filizlerin üzerine kat kat eski toprak atmak gibi, altından taze, yeşil bitkilerin böylesine az çıkmasına şaşmamak gerek.

Hepimiz sevilmekten ya da nefret edilmekten hoşlanırız. Bu anımsanacağımızın, varolduğumuzun bir işaretidir. Bu nedenle sevgi yaratamayanların çoğu nefret yaratmışlardır. O da anımsanır...

Ama unutmak insanın yapabileceği değil, başına gelecek bir şeydir ve benim başıma gelmedi...

"Vatanına ihanet eden birinin misafiri olmaktan utanmıyorsun ya?" "İnsan soyuna ihanet eden biri olduğunuzu düşünmüyorum." Yatak odasının pencerelerine doğru ilerledik. İnsan soyu önemsizdir. İhanet edilmemesi gereken insanın kendisidir." "Bence Hitler'in kendisine ihanet etmediği söylenebilir." Bana döndü. Haklısın. Etmedi. Ama milyonlarca Alman kendilerine ihanet ettiler. Esas trajedi buydu. Bir adamın kötü olmaya cesaret etmesi değil, milyonlarca insanın iyi olmaya cesaret edememesiydi."

ama unutmak insanın yapabileceği değil, başına gelecek bir şeydir ve benim başıma gelmedi.

"İnsan mutluluğun ve iyiliğin yüzeyini kazırsa, altından çıkacak olan bu karanlıktır. Siyah ve siyah, ve yine siyah."

Ancak insan yaşamak için bir neden gördükçe, başka bir neden de gizemli kaynaktan fışkırır. Böyle olması gerekir çünkü o varolmayı sürdürür. Açıklanamaz su üstünde kalma yeteneği onu rahatsız eder. O varolur, ama suistimal edilir.

Biz istemek üzere tasarlanmışızdır: İsteyecek hiçbir şey olmazsa, rüzgârsız bir dünyada rüzgâr değirmenleri gibi oluruz.