THOMAS BERNHARD, Yazar, ALM-1985, TR-2002 (3.baskı: 2013), YKY Yayın, Çeviri: Sezer Duru, 151 sf. *30 yıl boyunca Viyana Sanat Tarihi Müzesi'ne (Kunsthistorisches Museum) gidip, Tintoretto'nun BEYAZ SAKALLI ADAM resmini izleyerek düşünen ve sanat üzerine Times için yazılar yazan bir Avusturyalının yorumları. *İtalik yazılar, yazara aittir. -DAHİ ve Avusturya sözcükleri birbirleriyle uyuşmaz, Avusturya'da söz söyleyebilmen ve ciddiye alınman için ORTA KARAR OLMAK zorundasın, yeteneksizliğin ve taşra kalleşliğinin adamı olman gerekir, kesinlikle küçük devlet kafasına sahip biri olman gerekir. Bir dahi ya da olağanüstü bir beyin bile burada şerefsiz biçimde er geç KATLEDİLİR. -Bu Katolik Devletin en ufak bir KARŞITLIĞA dayanası yok ve öğretmenler öğrencilerine hiçbir şey, hele KENDİLERİNE HAS hiçbir şey bırakmıyorlar. Bu öğrencilerin içi yalnızca DEVLET ÇÖPÜ ile doldurulur, başka bir şeyle değil, kazların içinin mısırla doldurulduğu gibi ve devlet çöpü bu kafalar boğulana kadar kafalara doldurulur. Devlet, ÇOCUKLAR DEVLETİN ÇOCUKLARIDIR diye düşünüyor ve buna göre davranıyor ve yüzyıllardan bu yana yıkıcı etkisini yapıyor. -En korkunç olanı da HÜKÜMETİN her geçen gün daha da yalancı ve sahtekar ve hain ve alçak oluşunu BAYGIN DURUMDA SEYRETMEK zorunda oluşumuz. ...Ama yalnız hükümet değil yalancı ve sahtekar ve hain ve alçak olan, PARLAMENTO da öyle, bazen bana öyle geliyor ki parlamento hükümetten daha da sahtekar ve yalancı ve nihayet bu ülkedeki HUKUK ve bu ülkedeki BASIN ve nihayet bu ülkedeki KÜLTÜR ve nihayet bu ülkedeki HER ŞEY ne kadar yalancı ve hain. ...Ama her halk ve HER TOPLUM sahip olduğu devleti HAK EDİYOR. Avusturya'da bizim işimiz, artık yalnız tamamen çökmüş ve ŞEYTANSI bir DEVLETLE değil, aynı zamanda da tamamen çökmüş ve ŞEYTANSI bir HUKUKLA. ...bugünkü hukuk POLİTİK BİR HUKUK, BAĞIMSIZ DEĞİL. -Doğuştan ÇIKARCI olan Avusturyalılar SİNSİDİR ve ÖRTBAS ETME ve UNUTMA ile yaşarlar. En büyük siyasal iğrençliği bir hafta olmadan unuturlar. ...dahiyane bir ALDATICIDIR, en dahiyane tiyatrocudur gerçekten, GERÇEĞİN İÇİNE ASLA GİRMEDEN HER ŞEYİ OYNAR, onun en karakteristik yanı budur. ...YİRMİ şilin çalan biri mahkemelerce izlenir ve tutuklanır, milyonlar ve MİLYARLAR çalan BAKANLAR, EN İYİ AYLIKLA emekliye sevkedilir olsa olsa ve hemen unutulur. ...O, deyim yerindeyse, vur patlasın çal oynasın bir yaşam sürüyor emekli bir bakan olarak ve bir gün öldüğünde bir de DEVLET TÖRENİYLE GÖMÜLECEK ve merkez kabristanında, kendisinden önce ölen, tıpkı onun gibi suçlu olan bakan arkadaşlarının yanında şerefli bir mezara sahip olacak. ...Ben İYİ KARAKTERden RÜŞVET KABUL ETMEYEN bir karakteri anlarım. -İnsanlık, bugün artık KENDİSİ DEVLET OLMUŞ insanlıkdışılıktan başka bir şey değildir. -Çağımız bir BÜTÜN olarak çok uzun zamandan beri dayanılır değil, bir tek PARÇALARI gördüğümüz yer bizim için dayanılabilirdir. Bütün ve tamamlanmış olan, bizim için dayanılmazdır. ...FELSEFEYİ ve tüm düşünce bilimlerini sırf kesinlikle ÇARESİZ oldukları için severiz. Gerçekte biz yalnızca, bir BÜTÜN OLMAYAN, KARMAŞIK ve ÇARESİZ kitapları severiz. ...bir İNSANA da sırf o çaresiz olduğu ve bütünlenmiş olmadığı, karmaşık ve tamamlanmamış olduğu için özellikle bağlanırız. ...İnsan kafası İNSANLIK HATALARINI ARADIĞI zaman gerçekten bir İNSAN KAFASIDIR. ...İYİ bir kafa, insanlık hatalarını ARAYAN kafadır ve OLAĞANÜSTÜ bir kafa bu insanlık hatalarını BULAN kafadır ve DAHİYANE kafa da bulduğu bu hataları onları bulduktan sonra GÖSTEREN ve elindeki tüm olanaklarla bu hatalara İŞARET EDEN kafadır. Bu anlamda da, kafasızca söylenmiş olan ARAYAN BULUR deyiminin doğruluğu ortaya çıkar. -HAYRANLIK KÖR EDER, hayranlık duyanı budalalaştırır. İnsanların çoğu bir kez hayranlığa kapıldılar mı artık hayranlıktan kurtulamaz ve böylece budalalaşır. İnsanların çoğu sırf bu yüzden budaladır ömür boyu, hayranlık duydukları için. Hayranlık duyulacak HİÇBİR ŞEY yoktur. İnsanlar için SAYGI DUYMAK ve DEĞER VERMEK çok güç olduğu için hayranlık duyarlar, bu daha kolaydır onlar için. ...AKILLI hayranlık duymaz, saygı duyar, değer verir, ANLAR, böyledir. Ama saygı duymak ve değer vermek ve anlamak için DÜŞÜNCE gerekir. ...Hayranlık durumu düşünce zayıflığı durumudur. -...HEM AKIL HEM DUYGU İNSANI OLAN BİRİ İÇİN dünya ve insanlık yakında dayanılır olmaktan çıkacak. Ben bu dünyada ve bu insanların arasında artık benim için DEĞERLİ olan hiçbir şey bulamıyorum. ...bu dünyada her şey dar kafalı. ...bu dünyadaki ve bu insanlıktaki her şey en alttaki basamağa kadar indi. ...her şey öylesine TOPLUMA ZARALI bir seviyeye ve ALÇAK BİR ŞİDDETE ulaştı ki, ...bu kadar alçak bir dar kafalılığı tarihteki en ileri görüşlü düşünürler bile olanaklı görmediler. ...Bugünkü her şey HAİNLİK ve KÖTÜLÜK dolu, YALAN ve İHANET dolu, ...bu kadar UTANMAZ ve DÜZENBAZ olmamıştı insanlık hiçbir zaman. -Korkunç bu, yarım yüzyıl boyunca hep bu BUNALTICI ORTA KARARLILIK. ...Yaşlıların SÖYLEYECEK ŞEYLERİ YOK ama gençlerin söyleyecek şeyleri DAHA AZ, bugünkü durum bu. ...Bugünkü zamanlar tamamen vahşi zamanlar. -İnsanlar MÜZEYE, kültürlü bir insanın orayı ziyaret etmesi gerektiği onlara söylendiği için gidiyorlar, ilgilendikleri için değil, İNSANLARIN SANATA İLGİSİ YOK, insanların hiç değilse yüzde doksan dokuzunun sanata ilgisi yok. -ESKİ SANATA gelince, bu, çoktan aşılmış ve eritilmiş ve çoktan bitirilmiştir ve uzun zamandır artık DİKKATİMİZİ ÇEKMEYİ HAK ETMEZ. ...ÇAĞDAŞ SANAT ise, hep söylenegeldiği gibi, BEŞ PARA ETMEZ. ...Onyıllardır sanatçılar tarafından yalnızca KİTSCH PİSLİK üretilir. ...Ressamlar pislik resmediyorlar, besteciler pislik besteliyorlar, yazarlar pislik yazıyorlar, yontucular en büyük pisliği yapıyorlar ve buna karşın en BÜYÜK BEĞENİYİ topluyorlar. ...İçinde yaşadığımız bu BUDALA ZAMANA ÖZGÜ bir durum. ...Yazarların hiçbiri SÖYLEYECEK BİR ŞEYE SAHİP DEĞİL ve söyleyecek şeyleri olmamasını yazamıyorlar. ...Üç aşağı beş yukarı hepsi iğrenç devlet eyyamcısı olan bu yazarların bütün kitapları KOPYA EDİLMİŞ kitaplardan başka bir şey değil. -EDEBİYATIN felsefesiz ve tersine de, FELSEFENİN müziksiz ve edebiyatın MÜZİKSİZ ve tersine olmasının düşünülemeyeceği açıktır. ...günümüzün kuşağı nedense müziğe artık, on beş yirmi yıl önce gösterilen DİKKATİ göstermiyor. Bu, müzik dinlemenin teknik aracılığıyla BAYAĞI bir OLAĞANLIK durumuna düşmesinden kaynaklanıyor. Müzik dinlemek artık sıradışı bir şey değil, bugün her yerde müzik dinliyorsunuz, nerede olursanız olun MÜZİK DUYMA ZORUNDA kalıyorsunuz, ...müzikten kurtulamazsınız, ondan kaçmak istesiniz, ama ondan kaçamazsınız, bu çağın FON MÜZİĞİ oldu müzik, felaket işte burada, çağımızda TOTAL MÜZİK belirdi. ...İnsanlar gün be gün müzikle öylesine dolduruluyorlar ki, artık çoktan müzik için HER TÜRLÜ DUYGUYU kaybediyorlar. ...Bugünün insanları, artık BAŞKA BİR ŞEYLERİ KALMADIĞI İÇİN, hastalıklı bir müzik tüketimine yakalanmışlar. ...Müzik endüstrisi tarafından önce insanların İŞİTME organları mahvediliyor, sonra da bunun mantıksal sonucu olarak insanların KENDİLERİ. -SAKLANACAK BİR YER YOK ARTIK, korkunç olan da bu, her şey tamamen SAYDAM ve dolayısıyla da KORUNMASIZ oldu; bu, bugün artık HİÇBİR KAÇIŞ YOLUNUN OLANAĞININ OLMAMASI demek. ...Bu endişe verici dünyayla yetinmek zorundasınız, isteseniz de istemeseniz de, TEPEDEN TIRNAĞA BU ENDİŞE VERİCİ DÜNYAYA TESLİMSİNİZ. ...Sanatın tümü de zaten YAŞAMDA KALMA SANATIndan başka bir şey değildir, bu gerçeği yabana atamayız, nihayet hiç durmadan, AKLI BİLE DUYGULANDIRACAK BİÇİMDE, bu dünya ve onun İĞRENÇLİKLERİYLE BAŞA ÇIKMA deneyidir. -...birden bu umutsuzluktan çıkarsınız, AYAĞA KALKARSINIZ ve bu ölümcül umutsuzluktan çıkarsınız, hala en derin umutsuzluktan DIŞARIYA ÇIKMA GÜCÜNÜZ VARDIR. ...birden ayağa kalktım, ...KENT MERKEZİNE gittim, İNSANLARIN ARASINA, şu insanların arasına girdim ve sonunda kendimi kurtardım. ...Çünkü yalnızca İNSANLARLA ve ONLARIN ARASINDA şansımız vardır YAŞAMI SÜRDÜRMEK ve ÇILDIRMAMAK İÇİN. ...İnsansız en ufak bir yaşama şansımız yoktur, ne kadar büyük beyinler ve kadar ESKİ USTALAR almış olsak da yanımıza yoldaş olarak, HİÇBİRİ İNSANIN YERİNİ TUTMAZ.