Madame de Mortsauf?a ?Söyleyecek ne çok şeyim vardı size gelirken. Yol boyunca düşündüğüm her şeyi sizi görünce unutuveriyorum! Evet sevgili Henriette sizi görür görmez, ruhunuzun güzelliğini büyüten yansımalarına yakıştıramıyorum sözlerimi. Sonra bir de şu var; sizin yanınızda öyle sonsuz bir mutluluk duyuyorum ki o andaki duygularım, önceki duygularımın hepsini alıp götürüyor. Her seferinde daha geniş bir hayata açıyorum gözlerimi. Büyük bir kayalığa tırmanırken her adımda yepyeni bir manzarayla karşılaşan bir dağcıya benziyorum. Her konuşmamızda tükenmez hazinelerime bir yenisini eklemiyor muyum? Sanırım, bitmek bilmeyen, tükenmez bağlılıkların sırrı da burada. Öyleyse size sizden söz açabilmem için sizden uzakta bulunmam gerekiyor. Karşınızdayken hiçbir şey göremeyecek kadar kamaşıyor gözlerim, mutluluğum hakkında bir şey düşünemeyecek kadar mutlu oluyorum. Kendim olamayacak kadar sizinle doluyorum, sizinle konuşamayacak kadar konuşkan yapıyorsunuz beni; geçmişi anımsamayacak kadar çok sarılıyorum şimdiki zamana. Bu sürekli sarhoşluğu bilin ki yanlışlarıma bağışlayın. Sizin yanınızda baştan aşağı duygu oluyorum. Ama gene de sevgili Henriette, çekinmeden söyleyeceğim: dün kötülüğe karşı insanüstü bir yüreklilikle savaştınız. O korkunç fırtınadan sonra, o üzücü sahne dolayısıyla girdiğim odanızın aydınlığında, kendinize gelip de yalnız bana yöneldiğiniz zaman, ruhuma dolan zevklerin benzeri mutlulukları daha önce bana vermiş olduğunuz sayısız sevinçlerin hiçbirinde duymamıştım. Ne kadar uyumlu bir sesiniz vardı. Geçmiş bir acının karanlık işaretleri eşsiz sesinizde belirir ve en gizli düşüncelerinizi paylaşıp beni onurlandıracak tanrısal avuntularınıza karışırken, sizin ağzınızdan çıkmış olsa da kelimeler ne kadar küçük görünüyordu gözlerime! İnsanlığın bütün görkemiyle parladığınızı biliyorum. Ama dün yeni bir Henriette, Tanrı isteseydi benim olabilecek bir Henriette gördüm. Dün ruhun ateşlerini silkip atmanızı engelleyen bedensel kösteklerden kurtulmuş bir kadın gördüm. Yıkılışınla şahane, zayıflığınla göz kamaştırıcıydın. Ah! Orada seni yeniden yaşatmak için yüreğimi sana açamadığım için ne kadar çok acı çektim! Nihayet dün, bende uyandırdığın o saygılı korkuyu bıraktım. Bizi birbirimize yaklaştıran da bu zayıflık değil miydi? Bunalım bizim havamızla soluk almaya olanak verince, seninle birlikte soluk almanın ne olduğunu öğrendim. Ne kadar çok dua yükseldi göğe bir anda! Tanrı?dan seni bana bağışlaması için aştığım mesafeleri ölmediysem, insan sevinçten de acıdan da ölmez demektir! Bir anda ruhumda gizlenmiş anılar bıraktı bende, gözlerim yaş dolmadıkça hiçbir zaman gözükmeyecektir bunlar. Her mutluluk izlerini çoğaltacak her acı onları daha da derinleştirecektir. Evet, bana cömertçe verdiğin sevinçler nasıl Tanrı?nın vereceği bütün sevinçlerden üstünse, dün ruhumu alt üst eden endişeler de daha sonraki bütün acılarım için ölçü olacak. Sen bana tanrısal aşkı öğrettin. Gücüyle, süresiyle dolu olan, kuşkuyu ve kıskançlığı tanımayan gerçek aşkı!?