EVREN VE İNSAN ahip Efendi, bizim köyde dağları kırağı çaldı mı, Tanrı?nın insanlara kızdığını, aynı afetin yamyamların bağlarına da düştüğünü söyler. Dünya bozuldu, kıyamet günü yaklaştı diye herkes iç savaşlarımız karşısında vahlanır. Oysa dünyada bundan daha kötü neler oldu. Hem sonra, kim bilir biz bu hâldeyken dünyanın kaç yeri güllük gülistanlıktır. Başına dolu yağan, dünyanın dört bucağını fırtına içinde sanır. Savoielı köylü demiş ki: ?Şu akılsız Fransa kralı biraz işini bilse pekâlâ bizim beyin kâhyası olabilir.? Adamın hayal gücü efendisinin üstünde bir büyüklük tasarlayamıyor. Hepimiz, farkında olmadan bu çeşit yanılgılara düşeriz ve bundan çok büyük zararlar görürüz. Ancak doğa anamızı bütün genişliği içinde seyredebilen, onun durmadan değişen sınırsız yüzünü görebilen, değil yalnız kendini, bütün memleketi o evren içinde ufacık bir nokta olarak düşünebilen insan her şeyin gerçek değerini kestirebilir.