1936 CUMBADAN RUMRAYA Peyami Safa (Server Bedi) Şaşırtıcı olan, yazarın, Batı'yla Doğu arasındaki çatışmaya kapılıp gidecek kişilerini, Doğu' dan yana olumlu göstermesine rağmen, Batılı eğilimlerle donanmış kişilerini de çekicilikten büsbütün uzak kılmayışıdır. Bu kişiler en çökkün bir ahlakı temsil ederlerken bile, edebiyatımızın o güne kadar yansıtmamakta hemen hemen direndiği bir 'düşüşte yüceliş' yaşamasını dışa vururlar. Peyami Safa geçimini sağlamak amacıyla yazdığı, sayısı bugün hala tam saptanamamış, pek çok romanında Server Bedi takma adını kullanmıştır. Cumbadan Rumbaya bu romanlardan biridir. Cumbadan Rumbaya, romancının Peyami Safa olmaktan sıyrılır sıyrılmaz, ne kadar geniş görüşlü ve yapıcı bakabildiğine işaret eder. Karagümrük'te Doğu, Taksim'de Batı hüküm sürmektedir. Cemile giyinişte kuşanışta Batı, davranış ta duyuşta Doğu' dur. Paradoksal çatışma iyice pekişir. . . . Şahinde bilet muamelesini görünce bıçak yemiş gibi haykırdı: -Eyvahlar olsun... Gördünüz mü başımıza gelenleri... Biletleri evde unuttum! Sabahleyin ıspanaklı böreğin yufkasını açmadan evvel elimde idi, sonra alırım diye mutfakta örtünün altına sokuşturuvermiştim, unuttum gitti.